Zoektocht

RGB Free, by tzooka

Gisteren was er een bijzonder weinig verhelderend item tijdens Nieuwsuur over de zogenaamde publieksfilosofie. Aangezien er niet echt duidelijk werd gemaakt wat het verschil tussen publieksfilosofie en 'academische' filosofie nu precies is ga ik daar zelf maar een poging toe doen.

  Academische filosofie heeft als doel de waarheid te achterhalen. Hoe steekt de wereld in elkaar? Wat is de relatie tussen de werkelijkheid, de taal die wij gebruiken om haar te beschrijven en de gedachten die we erover vormen? Is de werkelijkheid überhaupt wel kenbaar?

  Dat soort werk.

  Publieksfilosofie leek me aan de hand van het item vooral te draaien om persoonlijke ditjes en datjes. Ben ik wel gelukkig in mijn werk? Hecht ik niet teveel belang aan maatschappelijk succes? Bestaat de ware liefde wel?
  Interessante vragen, maar met filosofie hebben ze vrijwel niets van doen. Ik zou dat soort mijmeringen eerder scharen onder 'levensbeschouwing' of 'persoonlijke zingeving'. De motieven om aan beide disciplines te gaan doen lijken me ook zeer verschillend. De filosoof verschilt nauwelijks van de exacte wetenschapper: hij wil gewoon weten hoe het in elkaar zit. De filosoof wil de wereld steeds scherper in het vizier krijgen, zich van zoveel mogelijk vertroebelende waanideeën ontdoen totdat er niets anders overblijft dan de barre, kale en messcherpe woestijn van de realiteit.

  De 'publieksfilosoof' lijkt vooral een beetje kribbig te zijn. Hij zit niet helemaal lekker in zijn vel, vindt de maatschappij wat gejaagd, of wat zinloos, of wat te veeleisend. En gaat vervolgens eens een beetje rondneuzen bij Alain de Botton en aanverwante heilspredikers om een bevestiging te krijgen van het feit dat de wereld verkeerd bezig is, dat hem zelf weinig te verwijten valt en dat het echt 'filosofisch' volkomen hout snijdt om drie dagen in de week te gaan werken.

  Ik zou dan zeggen: ga gewoon lekker drie dagen in de week werken omdat je daar zin in hebt en als je je hersens echt eens wil laten kraken pak je Kant uit de kast. Moet je je alleen wel even over de obsessie met alles wat zich binnen de lengte van je eigen neus bevindt heenzetten.

Underdog

RGB Free, by just4you

De friettent was leeg, op één bezoeker en één medewerker na. Die ene bezoeker stond achteraan naar een hangende televisie te kijken.

  Barcelona speelde tegen Atletico Madrid.

'Ik kom zo bij u', zei de jongen achter de toonbank. Ik slenterde naar de televisie, een man van een jaar of vijftig staarde ingespannen naar het scherm. Op dat scherm liep Messi een beetje verongelijkt te doen. Hij is de beste voetballer van de wereld, maar ik kan maar geen fan van Messi worden. Hij lijkt gewoon teveel op een aardmannetje met piekhaar en te weinig op een voetballer. Een rare gnoom die soms ineens de bal meepikt en hem dan razendsnel tussen de palen prikt, voordat je goed en wel doorhebt wat er gebeurt.

  Het zal iets met smaak te maken hebben.

Maar geef mij maar een spits van één meter negentig die een verdediger van het lijf houdt door zich schrap te zetten, de bal nog even onder de voet houdt, met een elegante schaar een tweede man passeert en dan uithaalt zoals een voetballer uit hoort te halen: met een machtige zwiep van zijn sterke been. Ik liep weer weg van de tv, ik had weinig zin in de grote Messi-show, toen de man een juichkreet uitstootte.

  'Prachtige goal!'

  'Het zal weer niet', dacht ik bij mezelf. 'Die glibberige punteraar heeft dat vervelende kostschooljongenselftal weer eens op voorsprong gezet.'

  'Barcelona?', vroeg ik, terwijl ik weer richting de tv liep.
  'Atletico. Geweldige voorzet met buitenkantje.'

  Ik leefde op: het was inderdaad een prachtige goal en mijn medewachter bleek het ook niet zo op Barcelona te hebben.

  'Nu gaan ze er echt bovenop klappen', zei hij glimmend.
 
  Daar stonden we: twee mannen in een friettent, duimend voor de underdog terwijl de jongen achter de balie een broodje kroket inpakte en uitrekende hoelang het nog duurde voor hij de tent op slot kon gooien.

Democratie

Nadat ze

RGB Free, by tieneke456

de huidige situatie in de Oekraïne
had geanalyseerd
en de politieke
en economische consequenties
goed tot zich door had laten dringen
dacht Tanja
in het dagelijks leven werkzaam
in de Supercoop
en trotse moeder
van Davey en Shanette
nog eens een dagje over de kwestie na
en besloot uiteindelijk
dat het associatieverdrag
volkomen kut was.

Projectie

RGB Free, by debsch

Radicale moslims schijnen Europa een 'spirituele woestijn' te vinden en daarom blazen ze de boel maar op. Deze uitleg van de psychologie van de terrorist doet me denken aan jongens die een bushokje in elkaar trappen en als verklaring geven dat 'hier ook niks te doen is'.
   Als het ervaren van 'spirituele leegte' daadwerkelijk een geloofwaardige beweegreden was voor het zaaien van dood en verderf, hadden we wel een groter probleem dan een paar twintigjarige criminelen met een bomgordel. In dat geval zouden onze straten geterroriseerd worden door vijftigjarige huisvrouwen die zich met een kapot gelezen Celestijnse Belofte in de ene hand en een Kalashnikof in de andere hand schietend een weg naar hun verdiepende lezingen in het lokale cultuurcentrum banen.

  Laten we onszelf niet al te veel tekort doen en de massamoordenaars niet al te veel krediet geven. De terrorist is geen gevoelige jongen die in de war raakt van het gebrek aan diepgang in onze harteloze maatschappij. Dat soort mensen schrijven een boek, maken een film, bezoeken een museum of zingen een liedje.
  De politiek-correcte houtje-touwtje verklaring van het terroristische geestesleven lijkt me een aardig voorbeeld van projectie: als er ergens al een spirituele leegte heerst, dan is het toch wel in het hoofd van degene die tientallen onschuldige mensen de lucht inblaast.

Een zeer kort verhaal

RGB Free, by fishmonk

Een man presenteerde een boekenprogramma waar ik elke zondag naar keek. Ik dacht dat ik naar een rots in de branding zat te kijken, maar ik keek in feite naar een schip op drift. Onder het stoïcijnse en professionele uiterlijk van de presentator schuilde een ontredderd mens.
   
  Ontredderd: door averij in een dergelijke staat verkerend, dat het schip, zonder hulp van buitenaf, geen veilige haven meer kan bereiken.

 De boeken hielden hem overeind, tot ze niet meer tot hem spraken. Toen werd het doodstil en verzoop hij onder een zwarte hemel terwijl de vuurtorenwachter een paar kilometer verderop zijn kousen uitdeed, het bedlampje uitknipte en zijn vrouw welterusten wenste.

Eikels

RGB Free, by krayker

De vriendinnen Kris en Lisanne gingen wandelen in Panama en kwamen nooit meer terug. Er volgden maandenlange zoekacties in de jungle, televisie-optredens van de ouders, Peter R. de Vries bemoeide zich ermee en binnenkort wordt er een documentaire over het drama uitgezonden.
  Het lijkt erop dat de media maar geen genoeg van Kris en Lisanne kunnen krijgen. Maar wat als Kris en Lisanne geen Kris en Lisanne hadden geheten, maar Henk en Edward?

   'Niet zo slim, Henkie', hadden ze op redacties waarschijnlijk gedacht, als ze het persbericht al uit de grote stapel hadden opgevist. 'Had je maar beter op moeten letten bij je wandelingetje. Lekker interessant doen in Panama en dan van een helling kukelen, dan vraag je er ook wel een beetje om.'

 Geen Peter R de Vries, geen Humberto Tan, geen huilende ouders op de tv en al helemaal geen documentaire. Henk en Edward hadden het lekker zelf uit kunnen zoeken, stomme eikels dat het zijn.