zaterdag 25 juli 2015

Duet

RGB Free, by gabriel77
Als Zlatan bij Manchester United zou spelen dan zou hij naar eigen zeggen 'veel ruzie' hebben met Louis van Gaal.
 
  Om meerdere redenen lijkt het mij een fantastisch plan om Zlatan Ibrahimovic naar Manchester United te halen. De belangrijkste is natuurlijk Louis van Gaal. Louis van Gaal en Zlatan Ibrahimovic in één kleedkamer. Dan hoef je dus alleen nog maar een camera in het plafond te monteren en je hebt oscarwaardig materiaal in handen.
  De film die mij meteen te binnen schiet is 'Heat', van Michael Mann. Specifiek die scene in dat restaurant. Als je aandachtig naar deze scene kijkt, kost het je niet veel moeite om van Gaal in de rol van Al Pacino te plaatsen en Zlatan in de rol van Robert de Niro. Al Pacino loopt sowieso die halve film te schreeuwen en het was me nooit zo opgevallen, maar van Gaal heeft wel wat Pacino-achtigs in de manier waarop hij de zaal in kijkt als een journalist vraagt of hij één of andere buitenspeler misschien niet beter een keer op het middenveld op kan stellen.
  Een vulkaan net voordat hij uitbarst, zo kan je het hoofd van van Gaal dan wel omschrijven en Pacino is ook op z'n best als hij de waanzin net onder de oppervlakte laat schemeren.
  En dat Zlatan met zijn onderkoelde boevenhoofd een prima de Nero neer kan zetten, daar hoeven we het denk ik niet eens over te hebben.

  Stel je een kleedkamer in Liverpool voor. Het is rust, United staat 2-0 achter. Van Gaal heeft voor de wedstrijd een bespreking van twee uur gehouden waarin hij voor Zlatan specifieke verticale looplijnen op het bord heeft getekend.
  Zlatan heeft de hele eerste helft met mathematische precisie horizontaal heen en weer gewandeld.
  Van Gaal is na het rustsignaal even in de dug-out blijven zitten. Maar nu zwaait de deur van de kleedkamer open, het silhouet van dat enorme hoofd tekent zich af tegen een treurige Engelse hemel, er schuift een wolk voor het waterige zonnetje en van Gaal stapt de kleedkamer binnen.
  De deur valt dicht, alle gesprekken vallen stil. Zlatan zit op het verste stoeltje een beetje modder tussen zijn noppen uit te peuteren. Van Gaal wandelt de kleedkamer door, totdat hij bij het stoeltje naast Zlatan is aangekomen, dat bezet wordt door Daley Blind, die in blinde paniek naar het toilet rent.
  Van Gaal gaat naast Zlatan zitten, die aandachtig aan zijn noppen blijft pulken en zich van geen kwaad bewust lijkt te zijn.
  'Zlatan', vraagt Louis.
  Zlatan kijkt verbaasd op.
  'Zeg het eens, meneer van Gaal.'

Ik denk dat ik voor het bekijken van het hierop volgende gesprek meer geld zou betalen dan voor de wedstrijd zelf.

zaterdag 11 juli 2015

Fictie

RGB Free, by lusi
In het dubbeldikke vakantienummer van HP/De Tijd staat een voorpublicatie van de debuutroman van Thomas Acda.
  'Nadat Acda en De Munnik waren gestopt met optreden, wijdde Thomas Acda zich aan zijn eerste roman', kopt het artikel.
  Even verderop in het blad staat een literaire BN'ers top tien. 'Het schijnt dat er een paar Bekende Nederlanders zijn die nog geen boek hebben uitgebracht. Die zullen ongetwijfeld driftig achtervolgd worden door uitgevers', noteert recensent Dries Muus onder de top tien.

   Inderdaad is de fictie schrijvende BN'er een vreemd fenomeen.

  Om te beginnen is er de vanzelfsprekendheid waarmee de BN'ers de pen oppakken. Stelt dat je een artikel lees met als kop: 'Nadat Acda en De Munnik waren gestopt met optreden, wijdde Thomas Acda zich aan zijn eerste patiënt met neurologische klachten.'
  Dan sta je toch raar te kijken.
  Het schrijven van fictie is blijkbaar niet iets waar veel aanleg, training of opleiding voor nodig is, BN'er zijn is genoeg. Uit de voorpublicatie blijkt dat trouwens ook wel weer me te vallen: het is typisch van dat grappig bedoelde, beetje doodslaande, niet echt veel te vertellen hebbende debutantengekabbel, waar net zo goed de naam van Beau van Erven Dorens, Arie Boomsma of Halina Reijn boven had kunnen staan.

  Wat ons op de tweede vraag brengt: waarom willen al die televisiemakers, muzikanten, acteurs, actrices en voormalige politici zo graag een roman schrijven? Natuurlijk zou Acda een groot literair talent kunnen zijn, maar erg groot is die kans niet. Dan was hij wel gaan schrijven, in plaats van zingen en acteren. Eigenlijk het enige wat Acda kan schrijven dat echt interessant is, nu juist non-fictie. Persoonlijke herinneringen aan zijn tijd bij Acda en De Munnik, de strubbelingen, ups en downs, een kijkje achter de schermen. Waarschijnlijk is zo'n autobiografie veel interessanter dan matig geschreven fictie van iemand die nauwelijks literaire ervaring heeft en waarvan het maar de vraag is of hij er aanleg voor heeft.
  Waarom dan toch die driftige romanschrijverij?
  Het antwoord is denk ik bemoedigend voor iedereen die de literatuur aan warm hart toedraagt. Arie Boomsma, Thomas Acda, Beau van Erven Dorens, ze schrijven romans omdat ze vermoeden dat je juist in fictie de waarheid kan laten zien en jezelf het meest persoonlijk uit kan drukken. Ze kiezen voor fictie omdat ze echt iets willen zeggen.

vrijdag 3 juli 2015

Knikkers in het apenhok

Foto: wikipedia
De laatste tijd gaan mijn gedachten regelmatig uit naar de mantelbavianen van dierenpark Emmen.
Om de zoveel tijd schieten deze beesten in de stress en vertonen ze vreemd gedrag, de dierentuin noemt dat 'massahysterie'.
  Waarschijnlijk raakt er één mantelbaviaan in paniek die vervolgens de hele groep aansteekt, waarna ze een paar dagen als een stel neuroten in een hoge boom in de verte turen en weigeren om naar beneden te komen. De oorzaak van de paniek wordt nooit duidelijk, misschien is het zoiets onbenulligs als een knikkertje dat door het hok wordt gegooid door een balorig jongetje.

  Ik heb niet het idee dat wij heel erg verschillen van mantelbavianen. Net als apen zijn mensen hysterische informatie-delers: we zijn gek op sappige nieuwtjes en we houden er ook erg van om deze te delen. Psychologisch onderzoek toont aan dat we vooral opgewonden worden van emotioneel geladen nieuws: daar krijgen we echt een kick van en een onaanvechtbare neiging om het met de rest van de aapjes te delen.
  Zeer waarschijnlijk had dit ooit een biologisch nut: als één aap een paniekaanval krijgt omdat er in de verte een hongerige leeuw aan komt wandelen, is het een prettige bijkomstigheid als hij dit nieuwtje meteen maar in de groep gooit, in plaats van de dichtstbijzijnde boom in te klimmen, zijn ervaring rustig te verwerken en drie weken later om te zetten in een persoonlijk gedicht dat ondanks de subjectieve problematiek toch een universele zeggingskracht heeft.
  Leuk, zo'n helemaal doorleefde en verwerkte ervaring, maar helaas is er geen publiek meer om het mee te delen aangezien die allemaal door de leeuw zijn opgepeuzeld.
 

  Het enige verschil tussen die apen in Emmen en ons, is dat we onze eigen massahysterie creëren. In ons apenhok wordt geen knikkertje gegooid, wij doen het zelf, vierentwintig uur per dag smijten we miljoenen knikkers in het rond. Als je uitlogt bij hotmail, kom je automatisch op de pagina www.msn.nl. Ik vrees dat ik niet veel slimmer ben dan de gemiddelde mantelbaviaan, want ik heb nog steeds niet in de gaten dat ik die pagina zo snel mogelijk weg moet klikken, omdat ik anders weer het dak opklim om veertien uur het einde van de straat in de gaten te gaan houden.
  
  Dief steelt van doodziek kind, Arubaanse agent bedreigd, Oppashond voor 4-jarige baby, Doutzen straalt in sexy strandpakje, Hagelstenen stuiteren als pingpongballen, Relschoppers als ratten in de val, Rihanna adopteerde een puppy terwijl ze dronken was, Boko Haram slacht bijna 150 mensen af.

  Niets van deze informatie heeft enig nut voor mij, ik heb geen enkele reden om hier op te reageren en toch ga ik eens even kijken hoe dat zit met die oppashond. Hoe is er te ontsnappen aan deze regen van zinloze knikkertjes?

  Stap 1: Nooit meer het internet opgaan.
  Stap 2: Matthijs van Nieuwkerk mijden als de zwarte pest.

Ik heb onze apenkolonie grondig geanalyseerd en ik ben tot de conclusie gekomen dat Matthijs van Nieuwkerk de ultieme knikkergooier is. Matthijs van Nieuwkerk heeft de griezelige gave om bij elk onderwerp binnen drie seconden door te stoten naar het emotie-haakje dat de meeste opwinding in het hok veroorzaakt.
  Kan je goed voetballen, dan zit hij binnen drie seconden bij je lieve overgrootvader die je op z'n sterfbed vertelde hoe je de ultieme steekbal geeft. Kan je leuk gitaar spelen dan vraagt hij na twee tellen of je wat kan vertellen over je doodzieke dochtertje en wat dat ook alweer met het refrein van je nieuwste hit te maken heeft. Heb je een boek geschreven wat erg goed is, maar ben je niet geestelijk of lichamelijk ziek en heb je niet zeven jaar op een berg in Guatemala zitten afzien voor je boek terwijl je leefde op een dieet van geitenkeutels en sprinkhanen terwijl je vrouw in haar eentje de koters opvoedde, waarvan er eentje ook nog dyslectisch is, dan hoef je niet langs te komen.
  Daar komt nog bij dat van Nieuwkerk de schijn van oprechtheid met zich meedraagt. Iemand als Albert Verlinde is bijvoorbeeld ook een beruchte knikkergooier, maar zelfs de meest trage mantelbaviaan heeft ondertussen wel in de gaten dat het Verlinde alleen maar om de ophef is te doen. Van Nieuwkerk nemen we serieus, hetgeen hem vele malen effectiever maakt. 

Mijn advies voor dierenpark Emmen is dan ook: de volgende keer dat die beesten in een boom zitten ga je op zoek naar een wat ouder mannetje met jongensachtig haar dat nadat ie iemand gevlooid heeft een boom inklimt om de rest van de groep als een bezetene toe te spreken.
  Een klein tikje op het gecoiffeerde apenkopje en je moet eens zien hoe snel de rust wederkeert.